16 października 2024 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Nauki z dnia 10 października 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego.
W rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego zmianie uległ załączniki nr 4 rozporządzenia, a co za tym idzie zmienił się standard kształcenia dla zawodu pielęgniarki.
Nowy standard kształcenia przygotowujący do wykonywania zawodu pielęgniarki ma zastosowanie począwszy od cyklu kształcenia rozpoczynającego się w roku akademickim 2025/2026.
Nowe obowiązki szkół wyższych
Zmiana standardu kształcenia oznacza dla Uczelni konieczność:
a) dostosowania programów studiów do zmienionych regulacji dla nowego cyklu kształcenia. Nowe przepisy wiążą się ze zmianą całego programu studiów, a co za tym idzie zmianą sylabusów, efektów kształcenia oraz planów studiów, a także wielu innych dokumentów niezbędnych do prawidłowego prowadzenia kształcenia
b) dostosowania wymagań odnośnie kadry nauczycieli akademickich
c) obowiązkowego wykorzystania w procesie kształcenia nie tylko pracowni umiejętności pielęgniarskich, ale też pracowni symulacji wysokiej wierności
d) zmiany sposobu weryfikacji efektów uczenia się.
Nowy standard kształcenia dla kierunku pielęgniarstwo - studia I stopnia
Pielęgniarstwo– studia I stopnia najważniejsze zmiany:
1. Dodano do standardu informację, że studia mają profil praktyczny, a co za tym idzie program studiów obejmuje zajęcia lub grupy zajęć kształtujące umiejętności praktyczne, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze większym niż 50 % liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów.
2. Nowe wymogi dotyczące liczebności grup: Zajęcia w pracowniach umiejętności pielęgniarskich, pracowniach symulacji wysokiej wierności oraz zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe są realizowane w grupach liczących nie więcej niż 8 studentów, z tym że zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych intensywnej terapii, neonatologicznych i pediatrycznych oraz w blokach operacyjnych i podstawowej opiece zdrowotnej są realizowane w grupach liczących nie więcej niż 4 studentów.
3. Nazwa zajęć w grupie A została zmieniona z „Nauki podstawowe” na „Nauki przedkliniczne”.
4. Dodano nowe wymagania w ramach kształcenia. W ramach kształcenia w grupach zajęć B i C są prowadzone zajęcia obejmujące treści kształcenia z zakresu:
a) podstaw pielęgniarstwa, w ramach których nie mniej niż 200 godzin jest realizowanych w formie ćwiczeń w pracowni umiejętności pielęgniarskich lub pracowni symulacji wysokiej wierności; zajęcia w formie ćwiczeń są realizowane przed rozpoczęciem zajęć praktycznych z tego zakresu w warunkach naturalnych
b) badania fizykalnego, w ramach których nie mniej niż 40 godzin jest realizowanych w formie ćwiczeń w pracowni umiejętności pielęgniarskich lub pracowni symulacji wysokiej wierności, lub w warunkach naturalnych
c) etyki zawodu pielęgniarki, w wymiarze nie mniejszym niż 35 godzin.
5. Zmieniono ilość pracy własnej studenta - do 30 % liczby godzin zajęć w każdej z grup zajęć A-D (łącznie nie więcej niż 726 godzin) może być realizowane jako praca własna pod kierunkiem nauczycieli akademickich lub innych osób prowadzących zajęcia.
6. Zwiększono ilość punktów ECTS jaka może być uzyskana w ramach kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość – będzie to 30 % zamiast 10% .
7. Zmianie ulega rozkład godzinowy zajęć praktycznych i praktyk – zajęcia z grupy E i F.
8. Student zobowiązany będzie zrealizować dodatkowo praktyki z zakresu:
a) Medycyna ratunkowa i pielęgniarstwo ratunkowe oraz
b) Praktyki zawodowe wybierane indywidualnie przez studenta w wymiarze 80 h.
9. Proces kształcenia odbywa się z wykorzystaniem infrastruktury pozwalającej na osiągnięcie efektów uczenia się, w skład której wchodzi już nie tylko pracownia umiejętności pielęgniarskich, ale też pracownie symulacji wysokiej wierności.
10. Zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe będą mogły być prowadzone nie tylko w oparciu o infrastrukturę podmiotów wykonujących działalność leczniczą z którymi uczelnia zawarła porozumienia, ale też w oparciu o infrastrukturę uczelni.
11. Kształcenie umożliwiające osiągnięcie efektów uczenia się w grupach zajęć B-D, w ramach zajęć obejmujących treści kształcenia z zakresu opieki pielęgniarskiej i położniczej, będzie musiało być prowadzone przez nauczycieli akademickich posiadających prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub zawodu położnej oraz co najmniej roczną praktykę zawodową w zakresie właściwym dla prowadzonych zajęć lub inne osoby posiadające takie kompetencje i taką praktykę.
12. Zajęcia praktyczne (grupa zajęć E) są prowadzone przez nauczycieli akademickich posiadających prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub zawodu położnej oraz co najmniej dwuletnią ( w poprzednim standardzie roczną) praktykę zawodową w zakresie właściwym dla prowadzonych zajęć lub inne osoby posiadające takie kompetencje i taką praktykę.
13. Dodanie lub uszczegółowienie efektów uczenia się dotyczących m.in.:
a) przeprowadzania badań kwalifikacyjnych do szczepień ochronnych i ich wykonywania, realizowania obowiązujących procedur w sytuacji wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego oraz prowadzenia sprawozdawczości w zakresie szczepień ochronnych
b) wykonywania badania elektrokardiograficznego u dorosłego w spoczynku oraz interpretowania składowych prawidłowego zapisu czynności bioelektrycznej serca oraz rozpoznawania cech elektrokardiograficznych stanów zagrożenia życia i zdrowia
c) profilaktyki onkologicznej oraz opieki nad osobami z chorobą nowotworową w trakcie leczenia onkologicznego
d) zagadnień związanych z telemedycyną i e-zdrowiem.
14. Nowy standard kształcenia przewiduje również odstąpienie od wymogu przygotowania pracy dyplomowej oraz wprowadzenie zmian dotyczących zakresu egzaminu dyplomowego.
Nowy standard kształcenia dla kierunku pielęgniarstwo - studia II stopnia
Pielęgniarstwo– studia II stopnia najważniejsze zmiany:
1. Podobnie jak w przypadku studiów I stopnia wprowadzono wymogi dotyczące ilości studentów w grupach. Zajęcia w pracowniach umiejętności pielęgniarskich, pracowniach symulacji wysokiej wierności oraz zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe są realizowane w grupach liczących nie więcej niż 8 studentów, z tym że zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych intensywnej terapii, neonatologicznych i pediatrycznych oraz w blokach operacyjnych i podstawowej opiece zdrowotnej są realizowane w grupach liczących nie więcej niż 4 studentów.
2. Zmniejszono ilość godzin i punktów ECTS w zakresie zajęć w grupie A - Nauki społeczne i humanistyczne.
3. Do dyspozycji uczelni pozostawi się nie mniej niż 200 godzin zajęć (16 punktów ECTS), które mogą być realizowane jako zajęcia uzupełniające wiedzę, umiejętności lub kompetencje społeczne w grupach zajęć A-C, z tym że program studiów umożliwia studentowi wybór zajęć, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze nie mniejszym niż 5 % liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów. W poprzednim standardzie do dyspozycji uczelni pozostawało 150 godzin zajęć ( 12 punktów ECTS).
4. Zwiększono ilość godzin jaka może być uzyskana w ramach kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Zamiast 10 % będzie to odpowiednio:
a) 20 % liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów - w przypadku studiów o profilu praktycznym
b) 30 % liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów - w przypadku studiów o profilu ogólnoakademickim.
5. Zmieniono nazewnictwo praktyk zawodowych i ich zakres. Dodano w zakresie praktyk zawodowych: Ordynowanie leków i wystawianie recept w wymiarze 20 godzin.
6. Realizacja zajęć w ramach praktyk zawodowych (grupa zajęć D) w warunkach naturalnych będzie musiała być poprzedzona realizacją zajęć w warunkach symulowanych w oparciu o scenariusze wysokiej wierności prowadzonych w grupie zajęć A w wymiarze co najmniej 10 godzin oraz w grupie zajęć B w wymiarze co najmniej 96 godzin.
7. Kształcenie umożliwiające osiągnięcie efektów uczenia się w grupach zajęć A-C, w ramach zajęć obejmujących treści kształcenia z zakresu opieki pielęgniarskiej, jest prowadzone przez nauczycieli akademickich posiadających prawo wykonywania zawodu pielęgniarki oraz co najmniej dwuletnią (w poprzednim standardzie roczną) praktykę zawodową w zakresie właściwym dla prowadzonych zajęć lub inne osoby posiadające takie kompetencje i taką praktykę.
8. Studia II stopnia kończą się obroną egzaminem dyplomowym obejmującym prezentację pracy dyplomowej i weryfikację osiągniętych efektów uczenia się objętych programem studiów. Praca dyplomowa ma charakter badawczy, a jej zakres obejmuje efekty uczenia się objęte programem studiów. Studia kończą się egzaminem dyplomowym obejmującym prezentację pracy dyplomowej i weryfikację osiągniętych efektów uczenia się objętych programem studiów.
9. Dodanie lub uszczegółowienie efektów uczenia się dotyczących wykonywania świadczeń zdrowotnych w zakresie przede wszystkim opieki nad pacjentem:
a) z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc w warunkach opieki stacjonarnej i domowej
b) wentylowanym mechanicznie – w warunkach opieki stacjonarnej i domowej
c) leczonym hemodializą, dializą otrzewnową i technikami pokrewnymi
d) z przetoką jelitową i przetoką moczową
e) z zastosowanym żywieniem dojelitowym i pozajelitowym
f) z ranami o różnej etiologii
g) z cukrzycą
10. Pielęgniarki będą musiały dodatkowo nabyć umiejętności wykonywania świadczeń zdrowotnych z zakresu:
a) terapii ciągłego podskórnego wlewu insuliny oraz modyfikowania i obliczania dawki insuliny
b) rehabilitacji osób z przewlekłymi zaburzeniami psychicznymi - samodzielnie lub we współpracy z innymi członkami zespołu terapeutycznego
c) terapii bólu ostrego i przewlekłego
d) realizowania zadań edukatora do spraw diabetologii
e) zasad orzekania o czasowej niezdolności do pracy i wystawiania zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy.