Raport samooceny – Uczelnia przed wizytacją PKA
Uczelnia przed wizytacją Polskiej Komisji Akredytacyjnej jest odpowiedzialna za przygotowanie raportu samooceny będącego zaprezentowaniem wizytowanego kierunku, pokazaniem jak funkcjonuje, jaką ma strategię rozwoju, a także przedstawieniem obserwowanych i spodziewanych efektów uczenia się w zakresie edukacji.
Dziś omówimy najważniejsze elementy szóstego i siódmego kryterium raportu samooceny - czyli zagadnienia dotyczące współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym w konstruowaniu, realizacji i doskonaleniu programu studiów oraz jej wpływu na rozwój kierunku, a także warunków i sposobów podnoszenia stopnia umiędzynarodowienia procesu kształcenia na kierunku.
Współpraca z otoczeniem społeczno - gospodarczym Uczelni to element niezbędny wdrażania i doskonalenia uczelnianego systemu jakości kształcenia. Strategia Uczelni powinna zakładać współpracę z interesariuszami zewnętrznymi i pracodawcami. Głównymi płaszczyznami współpracy z instytucjami zewnętrznymi m.in. samorządem terytorialnym, stowarzyszeniami, fundacjami, firmami, społecznością lokalną, jest wspólne dążenie do poprawy jakości kształcenia w uczelni oraz organizacja przedsięwzięć biznesowych, kulturalnych, społecznych mających na celu dostosowywanie programów kształcenia do oczekiwań zmieniających się warunków otoczenia społeczno-gospodarczego. Pomimo braku przepisów prawnych określających kształt systemu jakości kształcenia w uczelniach, kryteria oceny wniosków obejmują udział otoczenia społeczno - gospodarczego jako element niezbędny funkcjonowania Uczelni. Kryteria oceny programowej Polskiej Komisji Akredytacyjnej jasno określają, że poziom jakości kształcenia w uczelni powinien być weryfikowany i oceniany przez co najmniej kilka grup interesariuszy, a jednocześnie mogą i powinni mieć oni wpływ na program studiów. Wpływ na program studiów i jakość kształcenia mają oczywiście także nauczyciele akademiccy i studenci, czyli interesariusze wewnętrzni. Podczas wizytacji Polska Komisja Akredytacyjna spotka się z przedstawicielami Interesariuszy zewnętrznych i oceni ich poziom zaangażowania w tworzenie programu kształcenia na danym kierunku oraz proces wspomagania studentów i absolwentów w zakresie ich rozwoju zawodowego i aktywizacji zawodowej.
Potwierdzeniem współpracy Uczelni z otoczeniem społeczno - gospodarczym w zakresie doskonalenia programu studiów jest m.in. zaproszenie jego przedstawicieli do udziału w pracach Uczelnianej Komisji ds. Jakości Kształcenia. Dodatkowym potwierdzeniem udziału otoczenia społeczno – gospodarczego w życiu uczelni jest udział interesariuszy zewnętrznych w wydarzeniach uczelni, przedstawianie opinii przedstawicieli Rady Interesariuszy Zewnętrznych dotyczących programów studiów, miejsc praktyk zawodowych i innych elementów ważnych w procesie kształcenia studentów. Warto dodać, że Uczelnia powinna wykazać otwartość w zakresie współpracy różnymi środowiskami zewnętrznymi – liceami, urzędami, przyszłymi pracodawcami studentów oraz - co istotne absolwentami Uczelni. Uczelnie – jako społecznie zaangażowane i odpowiedzialne, powinny włączać otoczenie społeczno - gospodarcze w monitorowanie i udoskonalanie programu studiów.
Kolejnym ważnym elementem raportu samooceny jest umiędzynarodowienie uczelni oraz plany w tym zakresie. Umiędzynarodowienie niejednokrotnie łączy się z szeroko pojętym otoczeniem społeczno – gospodarczym. Głównym celem w zakresie współpracy z otoczeniem jest bowiem opracowanie treści kształcenia w takiej formie, aby umożliwiało zdobycie możliwie najwyższych kompetencji. Wymiana międzynarodowa poszerza horyzonty i pozwala wdrażać w uczelni rozwiązania stosowane na całym świecie. Dzięki umiędzynarodowieniu i współpracy z interesariuszami zewnętrznymi studenci nabywają wiedzę i umiejętności zgodne z oczekiwaniami międzynarodowego i lokalnego rynku pracy. W Uczelni powinny zostać stworzone warunki, które sprzyjają umiędzynarodowieniu kształcenia oraz umożliwiają studentom wymianę międzynarodową. Umiędzynarodowienie uczelni nie ogranicza się jednak wyłącznie do liczby studentów zagranicznych, to również np. współpraca pomiędzy uczelniami, projekty badawcze, publikacje naukowe, wspólne programy studiów. Proces ten powinien prowadzić do doskonalenia kształcenia, a studentom dawać możliwość nawiązywania kontaktów międzynarodowych i nauki języków obcych. Polityka Uczelni musi umożliwiać i wspierać międzynarodową mobilność studentów i nauczycieli akademickich. Międzynarodowa wymiana akademicka umożliwia zdobywanie wiedzy, doświadczeń oraz podnosi poziom oferty dydaktycznej. W tej części raportu uczelnia powinna wykazać wyjazdy zrealizowane w ramach programu Erasmus + oraz zaplanowane w przyszłości. Uczelnia wskazuje także skalę i zasięg mobilności kadry akademickiej i studentów poprzez wskazanie partnerskich ośrodków na całym świecie. Jeżeli uczelnia posiada wykładowców z zagranicy to również powinna ich wskazać w tej części raportu. Oczywiście jak każdy element w uczelni, proces umiędzynarodowienia powinien podlegać ciągłej ewaluacji i doskonaleniu. Warto wiec przedstawić wyniki ankiet studentów i kadry akademickiej, którzy oceniali wyjazdy w ramach programu Erasmus + oraz wyniki i korzyści płynące dla uczelni z takiej formy wymiany akademickiej.
Raport samooceny przygotowywany przez uczelnię jest jednym z podstawowych źródeł wiedzy, które będzie wykorzystane przez zespół oceniający Polskiej Komisji Akredytacyjnej. W zakresie kryterium szóstego i siódmego jego głównym celem jest przedstawienie infrastruktury i zasobów edukacyjnych uczelni . We wzorze raportu samooceny zawarte zostały wskazówki mówiące o tym, co warto rozważyć i do czego odnieść się w raporcie. Warto zwrócić uwagę na te elementy. Uwzględnienie wskazówek umożliwi dokonanie pełnej samooceny, a następnie przeprowadzenie rzetelnej oceny przez zespól oceniający PKA.